Het pad van relatie(s) deel 2

Het is tragisch als twee mensen bij elkaar blijven zonder individuatie. Het is evenzeer tragisch als mensen bij elkaar blijven zonder ooit iets gezamenlijks tot stand te brengen. Een mens moet zijn authenticiteit niet opofferen teneinde samen met een ander een gezamenlijk doel te verwerkelijken. En evenmin moet het werken aan een gezamenlijke realiteit opgeofferd te worden aan het nastreven van het eigen creatieve potentieel. De mogelijkheden daartoe sluiten elkaar niet wederzijds uit. Het een houdt het ander in en ze treden tegelijkertijd op. Veel van de spanningen – en daardoor problemen – in relaties ontstaan doordat men een evenwicht moet zien te vinden tussen deze twee aandachtsvelden, die beide even belangrijk zijn.

Mensen die bang zijn voor de liefde vragen er desondanks om. Maar als men die krijgt, kan men haar niet aannemen. Men wil dat de liefde volmaakt van vorm en omvang is. En dat gebeurt nooit.

Mensen die bang zijn voor de liefde hebben ambivalente gevoelens ten aanzien van geven en ontvangen. Als je afstand houdt, voelen ze zich veilig en willen je bij zich hebben. Maar als je dichterbij komt, worden ze bang en vragen je je in te houden of weg te gaan. Door dat emotionele stuivertje wisselen kunnen ze een relatie hebben zonder intiem te worden en zich vast te leggen.

Het is niet aan jou die mensen te veroordelen, te analyseren of te proberen hen te verbeteren. Accepteer hen zoals ze zijn. Geef hun liefde. Maar ga niet met hen samenwonen en word ook niet hun partner. Als je een dergelijke relatie bent aangegaan, moet je onder ogen zien dat ook jij wellicht bang bent om liefde te krijgen. Waarom zou je anders een partner gekozen hebben die geen liefde kan geven?

In tegenstelling tot de algemene geldende opvatting is het huwelijk geen knellende band meer maar een band die je bevrijdt. Je wenst je partner evenzeer het grootste geluk toe als je jezelf het grootste geluk toewenst. Je houdt van je partner als van jezelf, met evenveel liefde.

De behoeften van je partner zijn even belangrijk als de jouwe. Niet belangrijker. Niet minder belangrijk. Even belangrijk. Een huwelijk betekent niet dat je belooft tot in eeuwigheid bij elkaar te blijven, want dat kan geen mens beloven. Het betekent dat je belooft er ‘nu’ voor elkaar te zijn. Het is een heilige eed die van moment tot moment vernieuwd moet worden wil ze betekenis hebben.

Een overspelige verhouding is slechts het betreurenswaardige gevolg van een gebrek aan intimiteit tussen de partners. Ze is het symptoom van een probleem, niet het probleem zelf.

Geen enkele partner is altijd vrolijk en gelukkig. Laat je geluk niet afhangen van het geluk van je partner. Daar word je alleen maar allebei gedeprimeerd van. Wied je eigen tuintje maar, en geef je partner een geurende roos. Als je weigert je eigen tuintje te wieden en klaagt dat je partner je nooit rozen geeft, gaan jullie daar geen van beiden beter door voelen. Als de een chagrijnig of verdrietig is, moet de ander diep in zichzelf graven om de Bron van de liefde te ontdekken. Als ze dat licht in zichzelf gevonden heeft, moet zij het een poosje dragen voor hen allebei. Zo vergeet de ander niet dat het licht er is, ook al ziet hij het niet in zichzelf.

Dat wil niet zeggen dat een van beiden altijd de steunende partij moet zijn. Een relatie vereist geven en nemen. Het betekent echter wel dat elk van beide partners ertegen opgewassen moet zijn dat hij of zij bij tijd en wijle de verbinding met de Bron handhaaft in de confrontatie met de angst en het wantrouwen van de ander. Dat is nooit gemakkelijk. Maar het is in de loop van een vaste relatie wel vaak noodzakelijk.

Zodra jij en je partner het gevoel hebben dat je elkaar niet kunt bereiken, moet dat worden rechtgezet. Dan is het tijd om stil te staan, diep adem te halen, een stap achteruit te doen en te kijken wat er aan de hand is. Maak jezelf of de ander geen verwijten. Ga niet proberen gelijk te krijgen of het ongelijk van de ander te bewijzen. Erken gewoon dat jullie naar jouw gevoel niet op één lijn zitten en zorg dat je het erover eens bent dat je die onenigheid niet kunt overbruggen wanneer een van beiden of beiden zich door angst laten leiden.

Neem de tijd om even alleen te zijn en duidelijk voor ogen te krijgen waar je bang voor bent, wat je denkt te moeten verdedigen, waar je gekwetstheid of woede mee te maken heeft. En probeer erachter te komen welke vorm van geruststelling of bevestiging je van je partner zou willen krijgen. Wend je pas dan, als je rustig bent, om de beurt tot de ander en vraag rechtstreeks om de verlangde erkenning en waardering.

Bijna elke vorm van angst, woede en gekwetstheid komt voort uit het gevoel dat je niet bemind of gewaardeerd wordt. Als iemand zich zodanig gedraagt dat jouw zwakke plekken geraakt worden, interpreteer je dat gedrag meestal als een teken dat de ander zich niet om jou bekommert.

Wanneer je daar boos of gekwetst op reageert, voelt de ander zich door jou miskend. Hij/zij krijgt het gevoel dat het ook jou niets kan schelen. Wanneer je en je partner het moeilijk vinden elkaar erkenning en waardering te geven, raakt de relatie in een crisis. Dan worden er negatieve patronen in werking gezet waarmee het vertrouwen kapot wordt gemaakt en de liefde die jullie voor elkaar voelen geblokkeerd.

Die neerwaartse spiraal moet je ondervangen voordat het uit de hand loopt. Neem de tijd om – buiten de relatie – evenwicht te hervinden en zicht te krijgen op wat de relatie voor je betekent. Keer terug naar je hart. Ga vervolgens naar de ander. Maak je partner geen verwijten. Vraag slechts respectvol om de erkenning die je nodig hebt. Ga jezelf niet verdedigen. Geef je partner slechts de erkenning die zij/hij nodig heeft.